Trong thế giới digital marketing hiện đại, việc hiểu rõ hành vi tìm kiếm của người dùng không chỉ giúp bạn cải thiện chiến lược SEO, mà còn giúp bạn xây dựng nội dung phù hợp để thu hút đúng đối tượng. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi, tại sao người dùng lại chọn nền tảng này mà không phải nền tảng khác khi tìm kiếm thông tin? Câu trả lời không chỉ nằm ở sự khác biệt chức năng của các nền tảng mà còn ở những yếu tố tinh tế như tâm lý, cảm xúc và hành vi người dùng.
Tâm lý, cảm xúc và hành vi – Ba yếu tố quyết định nền tảng người dùng chọn
Việc người dùng lựa chọn nền tảng tìm kiếm không chỉ đơn thuần là vấn đề về công nghệ hay tính năng. Nó gắn liền với ba yếu tố cơ bản: tâm lý, cảm xúc và hành vi.
Tâm lý: Đây là yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến việc người dùng chọn nền tảng nào để thực hiện tìm kiếm. Nếu họ đã quen với việc sử dụng một nền tảng cụ thể như Google, họ sẽ tiếp tục quay lại với nó. Đây được gọi là “sự thiên vị về trạng thái hiện tại” – một khái niệm tâm lý khiến người dùng cảm thấy thoải mái với những thói quen đã được hình thành.
Cảm xúc: Cảm xúc của người dùng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn nền tảng. Một người có thể tìm kiếm thông tin để giải quyết một vấn đề cụ thể nhưng cũng có thể tìm kiếm để tìm cảm hứng hoặc giải trí. Các nền tảng như TikTok, Instagram hay Pinterest chính là ví dụ điển hình, nơi người dùng không tìm kiếm theo mục đích rõ ràng mà theo cảm xúc và nhu cầu giải trí.
Hành vi: Tùy vào hành trình tìm kiếm của người dùng, họ sẽ chọn nền tảng phù hợp. Ví dụ, nếu người dùng đang tìm kiếm thông tin cụ thể hoặc trả lời một câu hỏi rõ ràng, họ sẽ chọn các công cụ tìm kiếm như Google hoặc YouTube. Còn nếu họ chỉ đang lướt web để tìm kiếm những điều mới mẻ, nền tảng social media sẽ là lựa chọn của họ.
Tìm kiếm chủ động vs Tìm kiếm thụ động
Để hiểu rõ hơn về hành vi tìm kiếm của người dùng, chúng ta cần phân biệt giữa tìm kiếm chủ động và tìm kiếm thụ động.
- Tìm kiếm chủ động: Đây là khi người dùng có một mục tiêu rõ ràng trong đầu. Họ tìm kiếm một câu trả lời cụ thể cho một câu hỏi (ví dụ: “Cách làm món phở”). Các nền tảng như Google, YouTube hay ChatGPT là nơi người dùng thực hiện các tìm kiếm chủ động vì họ có mục đích rõ ràng.
Tìm kiếm thụ động: Đây là khi người dùng tìm kiếm mà không có mục đích rõ ràng. Họ chỉ đơn giản là lướt web, tìm kiếm cảm hứng hoặc giải trí. Các nền tảng như TikTok, Instagram, Facebook là nơi người dùng thực hiện tìm kiếm thụ động, nơi nội dung được tạo ra để khơi gợi cảm xúc và sự tò mò.
Vì sao người dùng lại chọn nền tảng này thay vì nền tảng khác?
Mỗi nền tảng có một vai trò riêng trong hành trình tìm kiếm của người dùng, và sự lựa chọn của họ không phải lúc nào cũng do tính năng của nền tảng mà còn dựa vào cảm xúc và tâm lý của họ tại thời điểm đó.
- Google: Lý do người dùng chọn Google là vì sự quen thuộc và tính đáng tin cậy. Họ tìm kiếm trên Google vì đây là thói quen đã được hình thành từ lâu, và mặc dù có thể có những nền tảng khác, nhưng Google vẫn “đủ tốt” cho đa số người dùng.
Social Media (TikTok, Instagram): Các nền tảng này chủ yếu thu hút người dùng thông qua sự khám phá cá nhân hóa. Nội dung được thiết kế để phù hợp với sở thích cá nhân của người dùng, dựa trên các yếu tố như tác động của sự tiếp xúc thường xuyên, hiệu ứng sở hữu (khi người dùng cảm thấy sở hữu nội dung được thuật toán gợi ý), và chứng minh xã hội (khi người dùng tin vào những gì người khác yêu thích).
AI (ChatGPT, Claude): AI ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt khi người dùng cần trả lời các câu hỏi chi tiết, phức tạp hoặc có các bước giải quyết vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, đa số người dùng vẫn sử dụng AI như một công cụ bổ trợ thay vì thay thế các công cụ tìm kiếm truyền thống.
Hiểu rõ hơn về hành vi tìm kiếm để xây dựng chiến lược nội dung hiệu quả
Để chiến lược nội dung của bạn thực sự hiệu quả, bạn cần hiểu rõ hành vi người dùng và các yếu tố tâm lý tác động đến họ khi họ tìm kiếm. Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn xây dựng chiến lược nội dung phù hợp:
1. Bắt đầu từ tâm lý, không chỉ từ từ khóa
Khi xây dựng chiến lược SEO, bạn đừng chỉ tập trung vào việc sử dụng các từ khóa chính mà bỏ qua tâm lý người dùng. Hãy thử nghĩ xem người dùng đến với bạn với tâm trạng nào, họ đang tìm kiếm gì, và điều họ cần là gì. Một chiến lược nội dung thành công cần phải hiểu rõ những gì người dùng nghĩ và cảm nhận khi họ tìm kiếm.
2. Phân loại các nền tảng dựa trên hành trình người dùng
Một chiến lược SEO hiệu quả cần nhận thức được rằng hành trình của người dùng không phải lúc nào cũng theo một đường thẳng. Họ có thể di chuyển giữa các nền tảng dựa trên cảm xúc, nhu cầu và mục đích. Ví dụ, nếu người dùng đang tìm kiếm thông tin để giải trí, họ có thể chọn TikTok. Còn nếu họ đang tìm kiếm thông tin để giải quyết vấn đề cụ thể, Google hoặc YouTube sẽ là lựa chọn hợp lý.
3. Đa dạng hóa nội dung trên các nền tảng khác nhau
Người dùng hiện nay tìm kiếm trên nhiều nền tảng khác nhau, đôi khi cùng lúc. Vì vậy, việc chỉ tập trung vào một nền tảng có thể bỏ qua những cơ hội quan trọng. Hãy đa dạng hóa nội dung của bạn trên nhiều nền tảng để đảm bảo tiếp cận được lượng người dùng lớn nhất.
Tóm tắt các điểm chính
- Sự lựa chọn nền tảng là một phản ánh của tâm lý, cảm xúc và hành vi người dùng.
- Tìm kiếm chủ động chủ yếu xảy ra trên Google, YouTube, trong khi tìm kiếm thụ động chủ yếu xảy ra trên các nền tảng xã hội như TikTok và Instagram.
- Hiểu được lý do người dùng chọn nền tảng sẽ giúp bạn xây dựng nội dung và chiến lược SEO phù hợp.
- Xây dựng chiến lược nội dung cần phải bắt đầu từ việc hiểu tâm lý người dùng, không chỉ đơn giản là tối ưu hóa từ khóa.
Cuối cùng, để thành công trong việc tối ưu hóa nội dung và tiếp cận khách hàng, bạn cần phải hiểu rõ hành vi tìm kiếm của người dùng, những yếu tố tác động đến họ và cách xây dựng chiến lược nội dung phù hợp. Chỉ khi đó, bạn mới có thể đưa nội dung của mình đến đúng người, đúng thời điểm và đúng tâm trạng.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các công cụ tự động hóa hỗ trợ chiến lược SEO của mình, đừng quên ghé thăm trang DUYTHIN.DIGITAL để khám phá các giải pháp phù hợp.